ترمیم پوسیدگی دندان

فرآیند ایجاد و اهمیت ترمیم پوسیدگی دندان

در شروع مسیر ترمیم پوسیدگی دندان، لازم است ابتدا حفره‌های دندانی را بشناسیم؛ این حفره‌ها یا همان پوسیدگی‌ها، سوراخ‌های کوچک ایجاد شده بر سطح سخت دندان‌ها هستند. عامل پیدایش آن‌ها، باکتری‌هایی است که روی دندان‌ها تجمع کرده و با مصرف قند، اسید تولید می‌کنند. رایج‌ ترین عامل این آسیب، باکتری‌ ای به نام استرپتوکوک موتانس است. این باکتری‌ها یک پوشش چسبنده به نام پلاک ایجاد می‌کنند. اسیدهای موجود در این پلاک، مواد معدنی مینای دندان شما را تضعیف و حذف می‌کنند. این تخریب سبب به وجود آمدن سوراخ‌های ریز در مینای دندان می‌شود و وقتی آسیب اسیدی به لایه زیرین مینا، یعنی عاج دندان، گسترش یابد، یک حفره کامل تشکیل می‌شود که در این مرحله، باید درمان و ترمیم پوسیدگی دندان در اولویت قرار گیرد.

ترمیم پوسیدگی دندان

علل پوسیدگی دندان و راهکارهای پیشگیری و ترمیم 

تحقیقات قابل اعتمادی از دهه ۱۹۳۰ میلادی نشان داده‌اند که کمبود ویتامین D در رژیم غذایی می‌تواند به ایجاد حفره‌های دندانی منجر شود. در آن مطالعه، کودکانی که ویتامین D به رژیم غذایی خود اضافه کردند، کاهش پوسیدگی دندان را تجربه نمودند. با این حال، بهترین نتایج مربوط به کودکانی بود که علاوه بر افزودن ویتامین D، محصولات غلات را نیز از برنامه غذایی خود حذف کردند؛ این امر احتمالاً به دلیل چسبیدن دانه‌ها به دندان‌ها است. اگرچه عدم دریافت کافی ویتامین D ممکن است دندان‌ها را مستعد پوسیدگی کند، اما امروزه می‌دانیم که این تنها بخشی از مسئله است. سایر عوامل خطر برای ایجاد حفره‌های دندانی عبارتند از:

• خشکی دهان یا شرایط پزشکی که میزان بزاق دهان را کاهش می‌دهد.
• مصرف خوراکی ‌های چسبنده به دندان مانند آب‌نبات‌ها و غذاهای چسبناک.
• استفاده مکرر از نوشیدنی‌ها یا غذاهای شیرین نظیر نوشابه، غلات و بستنی.
• سوزش سر دل (به دلیل اسید).
• مسواک زدن ناکافی دندان‌ها.
• تغذیه نوزاد قبل از خواب.

هنگامی که یک حفره به لایه عاج نفوذ کند، نمی‌توان آن را در خانه درمان کرد. با این حال، درمان‌های خانگی زیر ممکن است با کمک به بازسازی مواد معدنی (رمینرالیزاسیون) در نواحی ضعیف مینای دندان قبل از تشکیل حفره، از پوسیدگی پیشگیری کرده یا "حفره‌های اولیه" را درمان کنند:

جویدن آدامس بدون قند

آزمایش‌های بالینی نشان داده‌اند که جویدن آدامس بدون قند پس از غذا به بازسازی مینای دندان و ترمیم پوسیدگی دندان کمک می‌کند. آدامس‌های حاوی زایلیتول به دلیل توانایی‌شان در افزایش ترشح بزاق، بالا بردن pH پلاک و کاهش باکتری S.mutans به طور گسترده مورد تحقیق قرار گرفته‌اند، هرچند نیاز به مطالعات طولانی‌مدت بیشتری وجود دارد. همچنین، آدامس‌های بدون قند حاوی ترکیبی به نام کازئین فسفوپپتید آمورف کلسیم فسفات (CPP-ACP) نشان داده‌اند که S.mutans را حتی بیشتر از آدامس‌های زایلیتول‌دار کاهش می‌دهند؛ این نوع آدامس‌ها در فروشگاه‌ها در دسترس هستند.

ویتامین D

ویتامین D برای جذب کلسیم و فسفات از مواد غذایی ضروری است. مطالعات موثق، رابطه معکوسی بین مصرف غذاهای غنی از ویتامین D و کلسیم (مانند ماست) و بروز حفره در کودکان خردسال را نشان داده‌اند. شما می‌توانید ویتامین D را از محصولات لبنی نظیر شیر و ماست و همچنین از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید به دست آورید.

مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید

فلوراید نقش مهمی در بازسازی مینای دندان و ترمیم پوسیدگی دندان ایفا می‌کند. تحقیقات جامع و معتبر نشان داده‌اند که مسواک زدن منظم دندان‌ها با خمیر دندان حاوی فلوراید از تشکیل حفره جلوگیری می‌نماید. بیشتر این مطالعات روی کودکان و نوجوانان انجام شده‌اند، بنابراین نیاز به تحقیقات بیشتری در میان بزرگسالان و سالمندان وجود دارد.

رویکردهای درمانی پیشرفته پوسیدگی دندان

اهمیت معاینات منظم دندانپزشکی:
بسیاری از مشکلات دهان و دندان، حتی پوسیدگی‌های عمیق، ممکن است بدون هیچ‌گونه درد یا علائم مشخصی پیشرفت کنند. معاینات دوره‌ای دندانپزشکی، بهترین راه برای تشخیص زودهنگام حفره‌ها پیش از وخامت اوضاع است، زیرا تشخیص به موقع، درمان آسان‌ تری را به دنبال دارد.

روش‌ های متداول درمان پوسیدگی دندان

* فلورایدتراپی: استفاده حرفه‌ای از فلوراید، که غلظت بالاتری نسبت به خمیردندان‌ها و دهان‌شویه‌های موجود در بازار دارد. در صورت لزوم، دندانپزشک ممکن است برای استفاده روزانه، فلوراید قوی‌تر را تجویز کند.

* پرکردن (ترمیم): پر کردن دندان اصلی‌ترین روش درمانی است، به ویژه زمانی که پوسیدگی از مینای دندان عبور کرده باشد.
* روکش (تاج): یک پوشش یا کلاهک سفارشی است که برای ترمیم آسیب‌های گسترده‌ی دندان ناشی از پوسیدگی روی دندان قرار داده می‌شود.
* عصب‌کشی (کانال ریشه): عصب کشی دندان زمانی ضروری می‌شود که پوسیدگی به مغز دندان (پالپ) سرایت کند.
* کشیدن دندان (اکستراکشن): این روش برای برداشتن دندان‌هایی است که به شدت دچار پوسیدگی شده‌اند و قابل نگهداری نیستند.

پوسیدگی دندان

مراحل درمان پوسیدگی دندان بسته به عمق پوسیدگی

هنگامی که پوسیدگی دندان به مراحل پیشرفته می‌رسد، معمولاً حفره‌ها تشکیل شده‌اند. از پرکردن برای درمان این حفره‌ها استفاده می‌شود:

* روش پرکردن: دندانپزشک ابتدا قسمت‌های پوسیده‌ی دندان را با ابزار مخصوص پاکسازی می‌کند. سپس سوراخ ایجاد شده را با موادی نظیر رزین، آمالگام دندانی یا سرامیک که معمولاً همرنگ دندان هستند، پر می‌کند.


پوسیدگی لایه‌ی عاج:
از آنجا که عاج نرم‌تر از میناست، پوسیدگی در این لایه با سرعت بیشتری پیشرفت می‌کند. اگر این نوع پوسیدگی زود تشخیص داده شود، می‌توان آن را با پر کردن درمان کرد. در موارد پیشرفته‌تر، ممکن است نیاز به قرار دادن روکش (تاج) باشد. در این حالت، بخشی از بافت سالم دندان نیز گاهی برای جای‌گیری مناسب روکش برداشته می‌شود.


آسیب رسیدن به پالپ:
با رسیدن پوسیدگی به پالپ دندان، اغلب نیاز به درمان ریشه (عصب‌کشی) است. در این فرآیند، پالپ آسیب‌دیده خارج شده، حفره‌ی دندان کاملاً تمیز و پر می‌شود و سپس یک روکش روی دندان ترمیم‌شده قرار می‌گیرد.


تشکیل آبسه دندانی:
اگر آبسه در دندان شکل گرفته باشد، دندانپزشک معمولاً برای رفع عفونت و آب‌بندی دندان، اقدام به درمان ریشه می‌کند. در شرایط وخیم، ممکن است دندان آسیب‌دیده به طور کامل کشیده شود. همچنین، برای کمک به درمان آبسه و نابودی باکتری‌ها، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود.


نتیجه‌گیری و توصیه‌ها
درمان‌های خانگی نظیر استفاده از ویتامین D، روغن‌ کشی، جویدن آدامس یا آبنبات شیرین‌ بیان، به تنهایی قادر به رفع حفره‌های موجود نیستند. با این حال، این روش‌ها می‌توانند از گسترش حفره‌ها جلوگیری کرده و مانع از تشکیل حفره‌های جدید شوند. در بهترین حالت، این اقدامات به بازسازی و تقویت نواحی ضعیف شده‌ی مینای دندان قبل از تبدیل شدن به حفره کمک می‌کنند. هرچه حفره‌ها زودتر تشخیص داده شوند، ترمیم پوسیدگی دندان برای دندانپزشک آسان‌تر خواهد بود؛ بنابراین، حتماً به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.

دندان‌هایی سالم، لبخندی مطمئن با کلینیک دکتر ابوالقاسمی!

پوسیدگی‌های دندان، تهدیدی جدی برای سلامت دهان و زیبایی لبخند شما هستند. اگر کوچک‌ترین علامت پوسیدگی یا حساسیت را حس می‌کنید، فرصت را از دست ندهید! در کلینیک دندانپزشکی دکتر ابوالقاسمی، با بهره‌گیری از به‌ روزترین تکنیک‌ها و مواد ترمیمی باکیفیت، سلامت دندان‌ های آسیب‌ دیده‌ی شما را تضمین می‌کنیم. همین امروز برای مشاوره و تعیین وقت ترمیم دندان‌ هایتان با ما تماس بگیرید و قدمی قاطع در جهت حفظ لبخند زیبا و دائمی خود بردارید.