دندانهای سالم یکی از مهمترین عوامل سلامتی شما هستند و لبخندی زیبا و چهرهای جذاب را برایتان به ارمغان میآورند. برای داشتن چنین دندانهایی، علاوهبر رعایت بهداشت دهان و دندان، انجام منظم جرمگیری یا بروساژ هم ضروری است. با اینکه بهنظر میرسد جرم بهجز زیبایی، تأثیر خاصی بر دندانها ندارد، اما اینطور نیست. پلاکها میتوانند مشکلات جدی را برای سلامت دندان و لثه ایجاد کنند. یادتان نرود که جرم، محیط فوقالعادهای برای رشد باکتریها است و رشد این باکتریها یعنی شروع دردسر!
احتمالاً با خواندن همین مقدمه به فکر افتادهاید که برای جرمگیری از دندانپزشک نوبت بگیرید؛ نه؟ کار درستی است، اما بیایید اول ببینیم جرم گیری دندان چیست و بعد به بررسی مزایای آن بپردازیم. در نهایت میتوانید با دانش و آگاهی برای رزرو نوبت معاینه تصمیم بگیرید.
در پاسخ به این سؤال «جرم گیری دندان چیست» باید بگوییم که جرم گیری دندان، که در اصطلاح علمی به آن بروساژ دندان میگویند، فرآیندی است که در آن دندانپزشک با کمک دستگاه مخصوصی جرم را از سطح دندانها و لثههای شما برمیدارد. در این فرایند پزشک اول وضعیت دندانها و لثههای شما را بررسی میکند تا ببیند آیا جرمگیری ضرورتی دارد یا خیر.
درست است که جرمگیری برای سلامت دهان مهم است، اما اگر در موارد غیرضروری انجام شود مشکلات دیگری را برای شما ایجاد میکند. جرمگیری غیرضروری باعث میشود تا لایهای از دندان برداشته شود و این یعنی آسیب دیدن مینای دندان و شروع مشکلاتی مثل درد، پوسیدگی زودتر از موقع و ... .
حال که فهمیدید جرم گیری دندان چیست، در ادامه به شما میگوییم جرم دندان چیست. هنگامی پلاک دندان تشکیل میشود که باکتریها در دهان با مواد غذایی و بزاق ترکیب شده باشند. این ترکیب لایهای نازک و چسبناک روی دندانها ایجاد میکند. اگر پلاک دندانی به طور منظم از بین نرود به جرم تبدیل میشود؛ بنابراین رعایت بهداشت دهان و دندان برای همۀ افراد در همۀ سنین الزامی است.
لازم است تا جرم گیری دندان توسط دندانپزشک متخصص و ماهر انجام شود. توصیۀ ما این است که حتماً به یک دندانپزشک باسابقه و متبحر مراجعه کنید. پزشک شما بعد از معاینۀ کامل، تشخیص میدهد که به جرمگیری نیاز دارید یا نه و در صورت صلاحدید، این کار را برایتان انجام میدهد. در این فرایند اول دهان شما بهطور کامل بیحس و بعد با استفاده از دستگاه مخصوص، جرمها زدوده میشوند. در ادامه و بعد از اینکه متوجه شدید جرم گیری دندان چیست، به شما میگوییم که بروساژ دندان با چه روشهایی انجام میشود.
یکی از انواع جرم گیری دندان، بروساژ به روش سطحی است. اگر دندانپزشک شما از ابزارهای دستی استفاده کند، پلاک دندان را با استفاده از ابزار فلزی به اسم جرمگیر و کورت از بین میبرد. البته لازم است این نکته را بدانید که این روش یکی از انواع روشهای سطحی در جرم گیری دندان محسوب میشود. ابزار جرمگیر سر ظریفی دارد و زیر خط لثه جا میشود تا از این طریق به جرمهایی که مسواک نمیتواند آنها را پاک کند، دسترسی داشته باشد.
تصویری از جرم گیری دندان به روش سطحی
جرم گیری به روش سطحی مانند هر اقدامی در دندانپزشکی زیبایی که برای اصلاح طرح لبخند انجام میشود معایبی دارد. در ادامه، انواع معایب بروساژ به روش سطحی را بررسی میکنیم.
همچنین جرمگیری به روش سطحی برای دندانهایی که کامپوزیت یا لمینت شدهاند مناسب نیست و اصلاً توصیه نمیشود.
یکی دیگر از انواع روش های جرم گیری دندان، بروساژ به روش پیشرفته است و دندانپزشک در این روش از ابزار اولتراسونیک برای جرم گیری دندان استفاده میکند. این دستگاه یک نوک فلزی ارتعاشی همراه با اسپری آب خنک دارد و روشی پیشرفته برای جرم گیری دندان محسوب میشود. اسپری آب به شستن پلاک از روی دندان و سرد نگهداشتن سر دستگاه کمک میکند.
ضربه زدن نوک دستگاه، جرمهای دندانی را که زیر خط لثه قرار دارند تخلیه میکند. طراحی این دستگاه به شکلی است که سر دستگاه گرد است و انحنا دارد. این روش در صاف و صیقلیتر کردن سطح دندانها نیز مؤثر است.
تصویری از جرم گیری دندان با ابزار اولتراسونیک
بروساژ یا جرم گیری دندان به روش پیشرفته و با استفاده از دستگاه اولتراسونیک مزایایی دارد که در ادامه آنها را برای شما لیست کردهایم.
برخلاف جرمگیری به روش سطحی که برای لمینت دندان و کامپوزیت دندان مناسب نیست، از جرمگیری به روش پیشرفته برای دندانهای لمینتشده، کامپوزیتشده، روکششده و ایمپلنتشده استفاده میشود. به عقیده بسیاری از دندانپزشکان، جرم گیری با دستگاه اولتراسونیک بهترین روش جرم گیری دندان است.
نوع سوم از انواع جرم گیری دندان، بروساژ با استفاده از لیزر است. در روش جرم گیری با لیزر از نور آبی لیزر برای پاکسازی عمقی جرمهای لثه و ریشه استفاده میشود. بعد از استعمال سفیدکننده روی دندانها، نور لیزر را روی دندانها میتابند و پلاکهای دندانی حذف میشوند. این تکنیک سرعت بالایی دارد، باعث بهبود التهاب لثه میشود و روشی کاملاً بدون درد است.
تصویری از جرم گیری دندان با لیزر
جرم گیری دندان به روش لیزر مزایای بیشماری دارد که در ادامه آنها را لیست کردهایم.
جرم گیری به وسیله لیزر مانند جرمگیری به روش پیشرفته برای همه دندانها استفاده میشود. ما به شما توصیه میکنیم از روش بروساژ با لیزر، که یکی از بهترین انواع جرمگیری دندان است، استفاده کنید.
خب تا اینجا دیدیم که در مواقع ضروری، جرمگیری شما را از شر مشکلات جدی و هزینههای سنگین درمان خلاص میکند. اما میخواهیم کمی دقیقتر صحبت کنیم و ببینیم جرمگیری چه سودی برای شما دارد.
بله درست است. همۀ اینها نتیجه یک یا چند جلسه جرمگیری است؛ اتفاقی که شما را تا مدتها از پوسیدگی و زردی دندان، درد لثه و بوی بد دهان در امان نگه میدارد.
به طور کلی توصیه میشود که جرم گیری دندان هر ششماه یکبار انجام شود. بااینحال، این زمان ممکن است بسته به شرایط شما متفاوت باشد. مثلاً افرادی که مستعد پوسیدگی دندان یا بیماری لثه هستند ممکن است نیاز داشته باشند که جرم گیری را هر سهماه یکبار انجام دهند.
برای اینکه مطمئن شوید که به جرمگیری نیاز دارید یا نه، کافی است کمی به اتفاقاتی که در دهانتان میافتد دقت کنید. علائم پایین میتوانند هشداری برای نیاز به جرم گیری دندان باشند:
اگر هریک از این علائم را دارید، باید به دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان مراجعه کنید.
در ادامۀ مقالۀ «جرم گیری دندان چیست» میخواهیم عوارض بروساژ را بررسی کنیم. اگر بروساژ توسط متخصصی ماهر انجام شود، معمولاً عوارض جانبی خاصی ندارد. بااینحال، در برخی موارد ممکن است عوارض جانبی خفیفی مانند حساسیت در ناحیۀ دندانها یا خونریزی لثه بروز کند.
حساسیت دندان یکی از شایعترین عوارض جرم گیری است. این حساسیت معمولاً به دلیل برداشتن جرم و نازک شدن سطح دندانها ایجاد میشود. این موضوع بیشتر برای افرادی با مینای دندان ضعیف پیش میآید و ممکن است تا چند روز همراه آنها باشد. هنگام نوشیدن مایعات خیلی سرد یا خیلی گرم، حتی موقع خوردن باد به دندانها ممکن است درد خفیفی را در دندانهای خود احساس کنید.
خونریزی لثه هم یکی دیگر از این عوارض است که معمولاً به دلیل التهاب در لثه بعد از انجام جرمگیری ایجاد میشود اما جای نگرانی نیست. این عوارض موقتی هستند و پس از گذشت چند روز بهسرعت برطرف میشوند.
چیزی به اسم جرم گیری خانگی وجود ندارد؛ بااینحال بعضی از روشهای مراقبت خانگی هستند که انجام دادن آنها باعث میشود قبل از اینکه کار از کار بگذرد و به جرمگیری نیاز باشد، از بروز جرم در دهان خود جلوگیری کنید:
1. مسواک زدن منظم: مسواک زدن منظم یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از تشکیل جرم و پلاک دندان است. برای مسواک زدن مؤثر باید از مسواک نرم و خمیر دندان خوب استفاده کنید. حداقل دو بار در روز و هر بار به مدت دو دقیقه مسواک بزنید.
2. استفاده از نخ دندان: کشیدن نخ دندان به از بین بردن پلاک بین دندانها کمک میکند؛ بنابراین بهتر است حداقل یکبار در روز نخ دندان بکشید.
3. استفاده از دهانشویه: دهانشویه میتواند به کاهش رشد باکتریها در دهان کمک کند و بهتر است دهانشویه را باید دو بار در روز استفاده کنید.
4. ماساژ دندانها با جوش شیرین: جوش شیرین یک مادۀ سایندۀ ملایم است که میتواند به از بین بردن جرم و پلاک دندان کمک کند. یک قاشق چایخوری جوش شیرین را با یک قاشق چایخوری آب مخلوط کنید و روی دندانهای خود بزنید؛ سپس آن را با آب بشویید.
5. استفاده از سرکه سیب: سرکه سیب یک مادۀ ضدعفونیکننده طبیعی است که میتواند به کاهش رشد باکتریها در دهان کمک کند. یک قاشق چایخوری سرکه سیب را با یک فنجان آب مخلوط کنید. این مخلوط را غرغره کنید و سپس دهان را با آب بشویید.
6. استفاده از روغن نارگیل: روغن نارگیل مادهای ضدباکتری است که میتواند به از بین بردن پلاک دندان کمک کند. کافی است یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل را در دهان خود نگه دارید و به مدت 20 دقیقه غرغره کنید. سپس، روغن نارگیل را بیرون بریزید و دهان خود را با آب بشویید.
بعد از جرمگیری کار شما تمام نمیشود و باید به دندان و لثههای خود رسیدگی کنید تا اثرات جرمگیری در بلندمدت بماند و مجدداً با جرم دندان درگیر نشوید. در ادامه، مراقبت های بعد از جرم گیری دندان را بررسی میکنیم.
این مراقبتها عموماً برای حفظ سلامت دندان، لثه و جلوگیری از تجمع مجدد جرم و پلاک دندان ضروری است.
جرم گیری (بروساژ) و بلیچینگ دندان دو روش درمانی متفاوت هستند که کاربرد هردوی آنها بهبود سلامت دندانها و لثه است. در جرمگیری دندان فقط جرم و پلاک از سطح دندانها برداشته میشود، اما هدف اصلی بلیچینگ روشن کردن رنگ دندان است. فرآیند بلیچینگ معمولاً با استفاده از مواد سفیدکننده مخصوص دندان انجام میشود. این مواد با نفوذ به ساختار دندان و ازبینبردن رنگدانهها باعث روشن شدن دندانها میشوند.
این دو روش از نظر عوارض جانبی و هزینه هم با یکدیگر متفاوتاند. جرم گیری معمولاً عوارض جانبی خاصی ندارد اما بلیچینگ دندان ممکن است باعث حساسیت شدید، خشکی دهان و تحریک لثه شود. همچنین هزینه جرمگیری از بلیچینگ کمتر است.
تصویری از بلیچینگ دندان
یکی از سوالات متداول جرم گیری دندان این است که آیا جرم گیری به مینای دندان آسیب میزند؟ در پاسخ باید به شما بگوییم که خیر؛ جرم گیری بههیچعنوان مینای دندان را از بین نمیبرد. در فرایند جرمگیری از ابزارهای مختلفی مانند سوهان دندان، ابزار اولتراسونیک و ابزار دستی استفاده میشود. این ابزارها فقط جرم و پلاک را از سطح دندانها جدا میکنند.
مینای دندان لایۀ بیرونی دندان است که به عنوان سختترین بافت بدن شناخته میشود. بااینحال اگر جرم گیری بهدرستی انجام نشود، ممکن است باعث حساسیت دندان یا خونریزی لثه شود. برای جلوگیری از آسیب به مینای دندان مهم است که این کار را دندانپزشکی باتجربه انجام دهد.
لبخند شما یکی از جذابترین ویژگیهای شما است، اما اگر دندانهای شما جرم گرفته باشد لبخندتان هم تحتتأثیر قرار میگیرد. جرم گیری دندان مثل لایهبرداری برای پوست است و دندانهای شما را درخشانتر و لبخند شما را زیباتر میکند. در این مقاله بررسی کردیم که جرم گیری دندان چیست و چرا لازم است، از مزایا و معایب آن گفتیم و انواع روشهای جرم گیری و مراقبت بعد از بروساژ دندان را برای شما توضیح دادیم.
اینجا کلینیک دندانپزشکی دکتر ابوالقاسمی است. دکتر ابوالقاسمی، دندانپزشک و متخصص بهداشت دهان و دندان با سالها تجربه و با استفاده از تجهیزات و مواد مدرن، جرم گیری دندان شما را به صورت کاملاً ایمن و مؤثر انجام میدهد. افتخار ما رضایت بیمارانی است که با آسودگی به ما مراجعه میکنند.
سؤالات متداول:
1. جرم گیری دندان چیست؟
جرمگیری دندان یا بروساژ فرآیندی است که در آن دندانپزشک با کمک دستگاه مخصوصی جرم را از سطح دندانها و لثهها برمیدارد.
2. آیا جرم گیری دندان درد دارد؟
جرمگیری دندان مانند روشهای دیگر دندانپزشکی ممکن است مختصری درد داشته باشد. در هر صورت هیچ روش درمانی در دندانپزشکی بیدرد نیست.
3. انواع روش های جرم گیری دندان چیست؟
جرمگیری دندان با لیزر، جرمگیری دندان با ابزار اولتراسونیک و جرمگیری سطحی دندان سه روش متداول جرمگیری محسوب میشوند.
4. تفاوت جرمگیری و بلیچینگ چیست؟
در جرمگیری دندان فقط جرم و پلاک از سطح دندانها برداشته میشود، اما هدف اصلی بلیچینگ روشن کردن رنگ دندان است. فرآیند بلیچینگ معمولاً با استفاده از مواد سفیدکننده مخصوص دندان انجام میشود.