چرا برخی نوزادان زودتر از موعد مقرر دندان در می آورند
29 اسفند ، 1403
دکتر ابوالقاسمی
دندان درآوردن زودهنگام نوزاد؛ چالش‌ها و مراقبت‌های لازم
فرآیند نیش زدن دندان‌ها در نوزادان معمولا از ۶ ماهگی شروع می‌شود. این یک روند طبیعی است اما در برخی موارد شاهد این هستیم که نوزادان ۳ الی ۴ ماهه در معرض درآوردن دندان قرار می‌گیرند و این می‌تواند یک چالش جدی برای نوزاد، مادر و بزرگسالی نوزاد باشد. در صورتی که در چنین شرایطی قرار گرفته‌اید توصیه‌های زیر را جدی بگیرید.
چرا برخی نوزادان زود دندان درمی‌آورند؟
درآوردن دندان در ماه‌های اول تولد نوزاد می‌تواند به دلایل علمی یا زیستی رخ دهد. از جمله این علل‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• علل ژنتیکی و ارثی
• تغذیه نوزاد
• رشد سریع استخوان
• هورمون‌ها
با وجود این گاهی شاهد تولد نوزادان با دندان هستیم. از سویی ممکن است در هفته‌های اول تولد شاهد سفید شدن لثه و آمادگی برای نیش زدن دندان باشیم.
علائم و چالش‌های دندان درآوردن زودهنگام در نوزادان
زمانی که نوزاد در هفته‌های اول تا ماه‌های اول تولد شروع به درآوردن دندان می‌کند می‌تواند یک چالش بزرگ برای خانواده و نوزاد باشد. علایم زیر می‌تواند نشان از شروع دندان درآوردن در نوزاد باشد:
• کودک بی‌قرار می‌شود و زیاد گریه می‌کند
• آب ریزش‌های دهانی نوزاد شدت می‌گیرد.
• نوزاد علاقه شدید به مکیدن یا گاز گرفتن پیدا می‌کند.
• لثه‌های نوزاد ملتهب می‌شود.
• خواب نوزاد دچار اختلال می‌شود.
• نوزاد دچار تغییر در اشت‌ها می‌شود
در برخی موارد شاهد بیماری‌های گوارشی نظیر اسهال نیز در کودک خواهیم بود که این‌ها همه می‌تواند نشان از دندان درآوردن زودهنگام برای نوزاد باشد.
چرا مراقبت از دندان‌های زودرس ضرروی است
از آنجا که دندان‌هایی که زودتر از موعد واقعی یعنی در کمتر از ۶ ماهگی بیرون می‌آیند، می‌توانند خواب و خوراک نوزاد را دچار مشکل کنند و مراقبت‌های تسکین دهنده توسط مادر برای کودک ضروری می‌نماید، باید بدانید که چنین نوزادانی دندان‌های خود را زودتر از دست می‌دهند. بدین معنی که ممکن است در سنین ۳ الی ۶ سالگی بارها به دلیل تخریب دندان‌ها نیاز به مراجعه به بهترین دندانپزشک غرب تهران، کشیدن دندان و یا حتی عصب کشی دندان باشد.
اگر نوزادم زود دندان درآورد چه کنم
معمولا نمی‌توان جلوی دندان درآوردن نوزاد در ماه‌های اول تولد را گرفت اما به کمک مراقبت‌هایی که می‌توانید انجام دهید می‌توانید از شدت حساسیت این معضل بکاهید و به نوزاد کمک کنید آرام‌تر باشد. نکات زیر را در این رابطه مد نظر قرار دهید.
لثه‌ها را تسکین دهید
• نوزاد درد لثه را با گریه یا تمایل به جویدن و گاز گرفتن و مکیدن نشان می‌دهد. بنابراین انگشت خود را تمیز کنید و آرام لثه نوزاد خود را لمس کنید تا درد کاهش یابد.
• دندان گیرهای ژله‌ای که در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد، می‌تواند ابزاری برای آرامش دهان نوزاد باشد. مخصوصا اگر آن را در یخچال نگهداری کنید تا با خنک شدن التهاب لثه نوزاد را از بین ببرد.
• روش دیگری برای بهبود التهاب و تسکین لثه نوزاد هنگام درآوردن دندان این است که پارچه‌ای نخی و تمیز را مرطوب کنید و در دهان نوزاد بگذارید تا آن را بجود. (در این باره دقت کنید که کل پارچه در دهان نوزاد نباشد و فقط بخش کوچکی از پارچه روی لثه قرار بگیرد و مابقی پارچه را با دست خود نگه دارید و کنترل کنید).
مراقبت از دندان‌های تازه‌روییده
دندان‌های تازه روییده ممکن است آسیب‌پذیر باشند مخصوصا اگر در هفته‌های اول تولد نوزاد روییده باشند. در چنین شرایطی نکات زیر را جدی بگیرید:
• دندان‌ها را با دستمال‌های تمیز و مرطوب پاک کنید.
• مخصوصا زمانی که از قطره آهن استفاده می‌کنید دندان‌ها را پاک کنید.
• از مسواک‌های نرم و مخصوص نوزاد استفاده کنید.
• از مصرف شیرینی و مواد قندی به صورت زیاد جلوگیری کنید.
تنظیم خواب و مدیریت خواب نوزاد
بی‌قراری و بی‌خوابی در هنگام درآوردن دندان امری طبیعی است. بنابراین با رعایت نکات زیر به خواب بهتر نوزاد کمک کنید:
• نور را ملایم کنید
• لالایی بخوانید
• کودک را نوازش کنید.
• از دندان گیر موقع خواب استفاده کنید.
آیا لازم است به دندانپزشک مراجعه کنیم
در صورتی که به طور ژنتیکی شاهد رویش زودهنگام دندان در فرزندان باشیم و یا نگران این مساله باشیم می‌توانید از قبل با دندان پزشک مشورت کنید و در صورت وجود راهکارهایی دراوردن دندان را به تاخیر اندازید. در عین حال کنترل این مساله کمی دشوار است.
درعین حال ممکن است هنگام بیرون آوردن زود هنگام دندان شاهد مواردی باشیم که باید سریع به دکتر مراجعه کنید:
• بروز تب‌های طولانی مدت
• بروز بیماری‌های گوارشی
• التهاب شدید لثه‌ها عدم تغذیه و استقبال نوزاد از سینه مادر یا شیشه شیر
• تغییر در رنگ دندان‌هایی که تازه روییده‌اند
نتیجه‌گیری
درآوردن دندان در نوزادان به صورت زودهنگام معضلی است که می‌تواند منجر به مشکلاتی برای خانواده‌ها و نوزادان در بزرگسالی شود. در چنین شرایطی رعایت نکات مراقبتی می‌تواند به آسودگی نوزاد کمک کرده و چالش‌های مربوطه را حل کند. رعایت بهداشت دهان و دندان و مراقبت از دندان در سنین ۱ تا ۵ سالگی برای چنین نوزادانی چند برابر اهمیت بیشتر نسبت به سایرین دارد. چرا که این دندان‌ها زودتر مستعد پوسیدگی و تخریب هستند و می‌تواند کودک شما را دچار مشکل کند.
از مهم‌ترین مسائلی که باعث شده کلینیک تخصصی دندان پزشکی دکتر ابوالقاسمی راه‌اندازی شود این است که افراد برای انجام کارهای مختلف دندانپزشکی (زیبایی دندان، ترمیم دندان، روکش دندان و ...) به کلینیک‌های مختلف مراجعه نکنند و با یک‌بار حضور در بهترین دندانپزشکی تهران، کلیه خدمات دندان پزشکی را دریافت کنند.